انواع کلید در موسیقی - مجله سرگرمی

خبرنگاران | سرویس فرهنگ و هنر - برای آنکه بتوان نت های موسیقی را در دوره های پی در پی به خط موسیقی نوشت، از خطوطی استفاده می گردد که حامل نام دارد. خطوط حامل پنج خط موازی با فاصلههای مساوی هستند که دارای یازده محل برای جا دادن نتهای موسیقی میباشد؛ پنج محل روی خطها، چهار محل میان خط ها، یک محل پایین و یک محل بالای خطها. کلید در موسیقی یاری می نماید که معنای نت ها برروی حامل پیدا و شناخته شوند.

کلید در موسیقی چیست؟

کلید برای معنا پیدا کردن و شناختن نام نت ها بر روی حامل به کار برده می گردد و همواره در سمت چپ خطوط حامل کشیده می گردد. به منظور تسهیل در نوشتن محدوده های صوتی مختلف در موسیقی سه نوع کلید سل، فا و دو وجود دارد که بر روی هر خط که واقع شوند نام خود را به همان خط و نت روی آن می دهند. در قدیم هریک از کلیدها و حامل ها مخصوص یکی از بخش های صدای انسانی (در موسیقی آوازی) بوده و امروزه بعضی از حامل ها ویژه یک یا چند ساز است. در تصویر بالا شکل هر سه نوع کلید را مشاهده می کنید.

در ادامه با شرح بیشتر به معرفی انواع کلیدهای مرسوم در موسیقی می پردازیم. هر کدام از کلیدها و حامل های موسیقی نسبت به یکدیگر در سطح مختلف زیر و بمی قرار دارند.

کلید سل

یکی از معمول ترین و پرکاربرد ترین کلید ها در موسیقی کلید سل است که تنها روی خط دوم حامل پنج خطی جای می گیرد و نتی را نشان می دهد که به فاصله یک پنجم درست بالاتر از نت دو وسط است (بابسامد تقریبی396 هرتز). این کلید در موسیقی برای سازهایی که صدای نسبتا زیری دارند، استفاده می گردد. برای همه بخش های آوازی (جز بخش باس، بخش باریتون و گاه بخش تنور) با این کلید نت نویسی می گردد. نحوه کشیدن کلید سل از روی خط دوم آغاز می گردد به همین دلیل نتی که روی خط دوم قرار می گیرد را سل می نامند و بقیه نت ها بر همین روال نامگذاری خواهند شد. همانند تصویر زیر:

کلید دو

کلید دو می تواند روی خط های اول، دوم، سوم و چهارم قرار بگیرد .همانند تصویر زیر:

به این ترتیب که روی هر خط قرار بگیرد نتی که روی آن خط است، نت دو وسط (با بسامد حدود 264 هرتز) می گردد و بقیه نتها برطبق این نت نامگذاری خواهند شد. به عنوان مثال برای کلید دو خط چهارم، نتی که روی خط چهارم قرار بگیرد، نت دو نامگذاری و نت بعد از آن روی حامل ر و نت قبل از آن سی می گردد. مثل تصویر زیر:

انواع کلید دو

• کلید دو - خط چهارم: علاوه بر کاربردش در وسعت صدای بخش تنوردر آواز، سازهای پایین بر روی این حامل نت نویسی می شوند که عبارتند از: فاگوت (قسمت اصوات بالای این ساز) ، ترومبون تنور، ویولنسل (قسمت مرکزی اصوات این ساز)

• کلید دو - خط سوم: علاوه بر کاربردش در وسعت صدای بخش آلتوی آوازی، در نت نویسی ساز ویولن آلتو(ویولا) به کار می رود.
• کلید دو - خط دوم: این حامل ویژه بخش متزوسوپرانو بوده که امروزه برای این بخش از حامل سل استفاده می گردد.
• کلید دو - خط اول: این حامل ویژه بخش سوپرانو آوازی بوده که امروزه هیچ سازی بر روی این حامل نت نویسی نمی گردد. برای این بخش در ساز و آواز از حامل سل استفاده می گردد.

کلید فا

کلید فا می تواند روی خطهای سوم و چهارم قرار بگیرد. به این ترتیب که روی هر خطی که قرار بگیرد نتی که روی آن خط است نت فا (با بسامد تقریبی 176 هرتز) می گردد و بقیه نت ها برطبق این نت نامگذاری خواهند شد. به عنوان مثال برای کلید فا خط چهارم ، نتی که روی خط چهارم قرار بگیرد نت فا نامگذاری و نت بعد از آن روی حامل سل و نت قبل از آن می می گردد. مثل تصویر زیر:

انواع کلید فا

• کلید فا - خط چهارم: پایین ترین یا بم ترین حامل است که امروزه کاربرد فراوانی دارد. علاوه بر بخش های باس و باریتون، برای قسمت بم ساز پیانو و سازهای زیر (بم ترین سازها) استفاده می گردد که عبارتند از: فاگوت، کر(هورن) تنها برای قسمتی از اصوات منطقه پایین این ساز، توبا، ویولنسل (تنها برای قسمتی از اصوات منطقه پایین این ساز)، کنترباس زهی (نت های این ساز یک اکتاو بم تر از نت نوشته شده صدا می دهند).

• کلید فا - خط سوم: ویژه بخش باریتون بوده که امروزه دیگر کاربرد ندارد.

استفاده از سه کلید در موسیقی، نوشتن موسیقی برای تمامی صداها و سازها (با بازه های متفاوت) را امکان پذیر نموده است. با استفاده از کلیدهای مختلف برای سازها و صداهای متفاوت می توان به راحتی نت ها را در محدوده حامل با حداقل استفاده از خطوط اضافه نوشت. به این منظور کلید سل برا بخش های بالا، کلید دو برای بخش های میانی، و کلید فا بیشتر برای بخش های پایین نوشته می گردد.

shop98ia.ir: مجله فروشگاهی: آخرین اخبار و مقالات تجارت الکترونیک

samitm.ir: مجله سامی: وبلاگ نقد و بررسی کالاها و اخبار تولیدات صنایع