اقتصاد دیجیتال به زبان ساده - مجله سرگرمی

به منظور آشنایی هرچه بیشتر علاقه مندان با مفاهیم اقتصادی و به کارگیری صحیح این موارد در تحلیل های اقتصادی، ایده تهیه و ارائه بروشورهایی با عنوان اقتصاد به زبان ساده در معاونت اقتصادی اتاق ایران مطرح شده و توسط مرکز پژوهش های اتاق ایران به اجرا درآمده است. در شماره چهل وهفتم این مجموعه، به موضوع اقتصاد دیجیتال پرداخته شده است.

در این گزارش با تشریح مفهوم اقتصاد دیجیتال آمده است: امروزه دیجیتال­سازی اقتصاد با موضوع ارتقای بهره­وری، ایجاد اشتغال و افزایش رشد اقتصادی به عنوان یکی از رویکردهای غالب در بیشتر کشورهای دنیا مطرح شده و اغلب آنها در حال حرکت به سمت دیجیتال­سازی و تغییر فرایند سهم بازار از اقتصاد سنتی به اقتصاد دیجیتال هستند.

پدیده نوظهور اقتصاد دیجیتال، شیوه فراوری و بازاریابی کالاها و خدمات را تغییر و ارتقاء می­دهد، منجر به ایجاد فرصت­های جدید برای کسب­وکارهای موجود و همچنین شکل­گیری مدل­های جدید کسب­وکار می­گردد. این اقتصاد به وسیله کاهش هزینه­های معاملاتی، کمرنگ شدن نقش واسطه­گری در بعضی حوزه­های کسب­وکار، افزایش بهره­وری، کاهش قابل توجه محدودیت­های جغرافیایی و زمانی، هزینه­های پایین­تر جستجو و یافتن محصولات، سطح بالای ارتباط میان بنگاه­ها و مشتریان و افزایش قدرت ذینفعان و مشتریان در کسب­وکارهای مختلف، منجر به افزایش توان رقابتی در همه بخش­های اقتصادی و تسهیل دسترسی به بازارهای مختلف می­شود و افزایش سهم در بازارهای دنیای را به دنبال خواهد داشت.

هم­اکنون اهمیت اقتصاد دیجیتال و حرکت به سمت دیجیتال­سازی بر همگان آشکار شده و بسیاری از کسب­وکارها در حال تغییر یا شکل­گیری بر پایه فناوری­های دیجیتال هستند. در این شرایط چنانچه بنگاه یا کسب­وکاری درصدد تغییر شرایط فعلی خود و به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در ساختار خود نباشد، توان رقابتی و سهم خود در بازار­های داخلی و خارجی را از دست می­دهد.

ازاین رو انتقال به اقتصاد دیجیتال یک اولویت اساسی برای همه کشورها به شمار می­آید. به همین دلیل در این نسخه از بروشور به تعریف اقتصاد دیجیتال و تاریخچه آن، اهمیت و ضرورت اقتصاد دیجیتال، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در این اقتصاد و الزامات و بسترهای اساسی ایجاد و توسعه اقتصاد دیجیتال پرداخته شده است.

سازمان توسعه و همکاری­های اقتصادی ازجمله سازمان­های بین­المللی فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال است که بر اساس تعریف این سازمان، اقتصاد دیجیتال اقتصادی است که قسمت اعظم آن بر پایه فناوری­های دیجیتال شامل شبکه­های ارتباطی، رایانه­ها، نرم­افزارها و سایر فناوری­های اطلاعاتی راسخ است و انواع تجارت الکترونیک، بازارهای الکترونیک، کارت­های هوشمند، پول الکترونیک و تراکنش­های اقتصادی را شامل می­شود.

بر اساس تعریف آنکتاد (کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل) نیز اقتصاد دیجیتال به معنای استفاده از فناوری­های دیجیتال مبتنی بر اینترنت برای فراوری و تجارت کالاها و خدمات است. با توجه به تعاریف متعدد، اقتصاد دیجیتال در عام­ترین مفهوم به معنای انجام فعالیت­های اقتصادی و اجتماعی بر بستر فناوری اطلاعات و ارتباطات است و از دیگر نام­های آن می­توان به اقتصاد اینترنتی، اقتصاد جدید و اقتصاد مبتنی بر وب نیز اشاره نمود.

با به کارگیری فناوری­های نوین اطلاعاتی و ارتباطی و ظهور اقتصاد دیجیتال، حوزه­های مختلفی از قبیل تجارت، دولت، سلامت و غیره دستخوش تغییر شده­اند و پدیده­های نوظهوری نظیر تجارت الکترونیک، دولت الکترونیک، سلامت الکترونیک، گردشگری الکترونیک و غیره شکل گرفته­اند که به طور مفصل در بروشور به این موارد پرداخته شده و مزایایی آنها آنالیز شده است.

گفتنی است که دیجیتالی شدن اقتصاد مزایا و فرصت­های قابل توجهی به همراه دارد که بهره­مندی از آنان منوط به فراهم بودن یکسری الزامات و بسترهای اساسی است که در بروشور به مواردی از قبیل تدوین استراتژی جامع توسعه دیجیتال، مساعد کردن محیط کسب وکار و متناسب­سازی قوانین و مقررات با فضای اقتصاد دیجیتال، آموزش نیروی کار و ارتقا مهارت آنها و غیره اشاره شده است.

استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و به طورکلی فناوری­های دیجیتال، مزایا و چالش­هایی را برای افراد، کسب­وکارها و دولت­ها به همراه دارد که در خصوص مزایا می­توان به ایجاد و افزایش نوآوری، بهبود کارایی و بهره­وری، ایجاد روش­های جدید ارائه محصولات و خدمات و ... و در خصوص چالش­های دیجیتالی شدن نیز می­توان به کاهش درآمدهای اقتصادیاتی، عدم امنیت اطلاعات و حفظ حریم خصوصی، محدودیت­های مرتبط با مهارت­های شغلی و توزیع نابرابر درآمد اشاره نمود.

برای ارزیابی شرایط اقتصاد دیجیتال در کشورها، شاخص­ها و معیارهای متفاوتی وجود دارد که در نسخه حاضر به مواردی از قبیل شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات، دولت الکترونیک، آمادگی شبکه­ای، تجارت الکترونیک و شاخص رقابت­پذیری دنیای اشاره شده و بر اساس آنها شرایط اقتصاد دیجیتال در کشور مورد آنالیز قرار گرفته است.

آنالیز آمارهای موجود حاکی از آن است که هرچند شرایط کشور طی سال­های اخیر در شاخص­های مرتبط با بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات و به کارگیری این فناوری­ها با اندکی بهبود همراه بوده؛ اما در قیاس با سایر کشورها به ویژه کشورهای منطقه از صندلی مطلوبی برخوردار نیستیم و تا دستیابی به اقتصاد دیجیتال در کشور فاصله قابل توجهی داریم.

در کشور ما بر اساس سند چشم انداز افق 1404، دستیابی به صندلی اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه به عنوان هدف اصلی در نظر گرفته شده که تحقق این امر، بدون توسعه و ارتقاء اغلب بخش­ها به ویژه بخش فاوا و شکل­گیری اقتصاد دیجیتال میسر نخواهد بود.

درواقع بخش فاوا که رونق و توسعه آن در دیگر بخش­ها کرد فراوانی خواهد داشت، در این راستا نقش کلیدی ایفا می­کند و به عنوان موتور توسعه منجر به رشد، حرکت و توسعه بخش­های مختلف اقتصادی خواهد شد. هرچند که بخش فاوا در ایران همیشه به عنوان یکی از بخش­های کلیدی مورد توجه بوده و از برنامه سوم توسعه به بعد، اقداماتی در راستای توسعه این بخش اجرا شده؛ اما عواملی نظیر تعدد اسناد حوزه فاوا، وجود نهادهای متعدد و مختلف در این بخش، وجود خلأهای قانونی مرتبط با فاوا، فقدان نیروی کار ماهر و دارای مهارت لازم و غیره موجب شده که در خصوص توسعه فناوری­های دیجیتال و تحقق اقتصاد دیجیتال در صندلی مطلوبی قرار نداشته باشیم.

از همین رو برای آنکه بتوانیم در عصر دیجیتال کنونی که همه کشورها در حال رقابت تنگاتنگ با یکدیگر هستند، از توان رقابتی مناسب برخوردار باشیم و به صندلی مطلوب در عرصه بین­المللی دست یابیم، لازم است که توسعه زیرساخت­های فناوری اطلاعات و ارتباطات، استفاده از تکنولوژی­های دیجیتالی نوین در همه بخش­ها و اندیشیدن تمهیدات ویژه برای ایجاد و توسعه اقتصاد دیجیتال به طورجدی مورد توجه سیاست گذاران و برنامه­ریزان کشور قرار گیرد.

چهل و هفتمین شماره بروشور اقتصاد به زبان ساده با موضوع اقتصاد دیجیتال را اینجا مشاهده کنید.

گروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت