آیین های سنتی ماه محرم در کهگیلویه و بویراحمد

به گزارش مجله سرگرمی، مردان وزنان این خطه از ایران اسلامی از دیرباز تا به امروز آیین های مختلفی برای زنده نگه داشتن قیام عاشورای حسینی برگزار می نمایند که عزاداری ها در شکل های امروزی و سنتی در منطقه ها روستایی و شهری جلوه ای از ارادت آن ها به اهل بیت عصمت و طهارت (ع) است. در شکل سنتی سینه زنی مردان کمر همدیگر را می گیرند و دایره وار دور علم و نوحه خوان می چرخند.

آیین های سنتی ماه محرم در کهگیلویه و بویراحمد

در تمام مدت سوگواری هم سازهای موسیقی سنتی بانوایی سوزناک و غم انگیز که اکنون در بسیاری از منطقه ها این استان رنگ باخته است، جماعت عزادار را همراهی می نماید.

غبارروبی، سیاه پوش کردن مساجد و حسینیه ها، آماده کردن و شستن دیگ های عظیم برای پخت نذری، خریدن و آماده کردن لباس های مشکی، نوشتن جملات و نوشته هایی مربوط به عاشورا و امام حسین (ع) بر روی دیوارها و برپا کردن پرچم های سیاه و سبز بر سر در خانه ها ازجمله کارهایی است که مردم این استان در استقبال از ماه محرم انجام می دادند.

شروه خوانی، کتل بندی، حجله امام قاسم (ع)، تعزیه خوانی بعضی از آیین های سنتی ماه محرم در کهگیلویه و بویراحمد است.

شروه خوانی

شروه خوانی (نوای جان سوز) زنان ایلی کهگیلویه و بویراحمد یکی از آیین ها در رثای مظلومیت امام حسین (ع) و یاران باوفای آن حضرت است.

شروه خوانی زنان نوعی نوای غمگینانه به معنای گریستن بر مرده و مدح کارهای شایسته اوست، این نوع موسیقی آوازی با لحنی اندوه بار و سوز درونی ازسوی زنان و دختران به گویش های مختلف به صورت تک خوان اجرا می گردد.

در این آیین زنان و دختران ایلی و عشایری با بستن کمربندها و شال بندهای سیاه اطراف زن نوحه خوان حلقه می زنند و در غم مظلومیت شهدای کربلا سوگواری می نمایند.

کتل بندی

کُتل بندی و سیاه پوش کردن هم از دیگر شیوه های سنتی و آیین های عزاداری در ایام حزن انگیز محرم به ویژه در شب تاسوعا و روز عاشورای حسینی در این خطه از ایران اسلامی مرسوم است.

در این آیین اسبی را به اسم اسب امام حسین (ع) زین و تزئین نموده و بین هیئت ها می گردانند، نوحه خوانان نوحه می خوانند و گاهی تعزیه واقعه کربلا را به تمثیل اجرا می نمایند و زن ها هم با تماشا این نمایش ها به رسم های محلی شیون می نمایند که این آیین به کتل مشهور است.

حجله امام قاسم (ع)

در این آیین زنان عشایری حجله ای برای حضرت قاسم (ع) و گهواره ای (به زبان محلی تهته) برای حضرت علی اصغر (ع) درست می نمایند و به آن زنگوله و چشم زخم، آویزان می نمایند و روی آن را پارچه سبز می کشند.

زنان در ایام محرم به صورت دایره ای دور این گهواره می نشینند و برای دامادی حضرت قاسم (ع) و حضرت علی اصغر نوحه (شروه) خوانده و عزاداری می نمایند و بعد از آن هم با وصل کردن سنجاق یا گره زدن پارچه از کم سن و سال ترین شهید دشت کربلا طلب حاجت می کردند.

تعزیه خوانی

آیین تعزیه خوانی سنتی هم یکی از آیین های فاخر ماه محرم در کهگیلویه و بویراحمد است که به طور معمول از سال 1287 در میان اقوام، ایلات و منطقه ها عشایرنشین این خطه اجرا می گردد.

مقتل خوانی و تعزیه خوانی در حقیقت توضیح حال تاسوعا و عاشورای سال 61 هجری در دشت نینوا و ذکر مصیبت های اهل بیت پیامبر (ص) در کربلا است.

این نوع ذکر مصیبت به صورت نوحه برای مردم بیان می گردد و سوگواران برای آنچه بر امام حسین (ع) ویارانش گذشته به سوگواری و سینه زنی می پردازند.

آیین های محرم کهگیلویه و بویراحمد ثبت شده در لیست آثار ملی

مردم کهگیلویه و بویراحمد هم همگام با سایر نقاط ایران در ماه محرم آیین های ویژه ای دارند که بعضی از آنان مانند استقبال از ماه محرم در روستای امامزاده علی (ع) در چرام، دمام زنی در گچساران، مویه خوانی زنان شهر سوق، ترقوخوانی و تعزیه خوانی در شهر لنده، آیین شام غریبان در سوق و مراسم نذری روستای دشت رز بویراحمد در لیست آثار ملی ثبت شده است.

italyro.ir: ایتالیا: سفر به سرزمین لئوناردو داوینچی، سفر به رم، ونیز، فلورانس و میلان

sabzevartoday.ir: سبزوار امروز: مجله خبری و تکنولوژی

منبع: گردشبان
انتشار: 4 آبان 1400 بروزرسانی: 4 آبان 1400 گردآورنده: kurdeblog.ir شناسه مطلب: 155119

به "آیین های سنتی ماه محرم در کهگیلویه و بویراحمد" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "آیین های سنتی ماه محرم در کهگیلویه و بویراحمد"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید