مقاصد گردشگری معروف جهان برای فیلمبرداری: سفری به دنیای سینما
به گزارش مجله سرگرمی، در ادامه، به بررسی مقاصد گردشگری معروفی در سراسر جهان میپردازیم که به دلیل جذابیتهای بصری و فرهنگی، به لوکیشنهای محبوب فیلمبرداری برای فیلمها و سریالهای بزرگ تبدیل شدهاند. این پدیده که با عنوان «گردشگری سینمایی» (Film Tourism) یا "Set-jetting" شناخته میشود، شاخهای از گردشگری فرهنگی است که در آن، مسافران مقاصد خود را بر اساس مکانهایی که در آثار رسانهای دیدهاند، انتخاب میکنند . قدرت داستانسرایی سینما، یک ارتباط عاطفی عمیق بین مخاطب و لوکیشن ایجاد میکند و یک فیلم یا سریال موفق میتواند به مثابه یک تبلیغ جهانی قدرتمند عمل کرده و یک منطقه را به مقصدی پرطرفدار تبدیل کند . این مکانها نه تنها برای کارگردانان جذاب هستند، بلکه سالانه میلیونها گردشگر را به سوی خود جذب میکنند که علاقهمند به تجربه دنیای آثار مورد علاقه خود هستند .
برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.
اروپا: قارهای با تاریخ و طبیعت سینمایی
اروپا با داشتن تاریخ غنی، معماری متنوع و مناظر طبیعی خیرهکننده، همواره یکی از انتخابهای اصلی فیلمسازان بوده است.
بریتانیا:
- لندن: پایتخت انگلستان با بناهای تاریخی و نمادین خود مانند برج ساعت بیگ بن، کاخ باکینگهام و پل برج (Tower Bridge)، میزبان فیلمهای متعددی از جمله سری فیلمهای «هری پاتر»، «جیمز باند» و فیلمهای عاشقانه مانند «ناتینگ هیل» و «عشق در واقع» (Love Actually) بوده است . تور استودیو برادران وارنر در لندن یکی از محبوبترین جاذبهها برای طرفداران هری پاتر است .
- اسکاتلند: مناظر وحشی و کوهستانی اسکاتلند، به ویژه در منطقه هایلندز، لوکیشن اصلی فیلمهایی چون «شجاعدل» (Braveheart) و «اسکایفال» (Skyfall) از سری جیمز باند بوده است . قطار سریعالسیر هاگوارتز در سری فیلمهای «هری پاتر» نیز از روی پل گلنفینان (Glenfinnan Viaduct) در اسکاتلند عبور میکند که این مکان را به مقصد زیارتی مدرن برای طرفداران تبدیل کرده است .
- ایرلند شمالی: این منطقه به لطف سریال محبوب «بازی تاج و تخت» (Game of Thrones) به شهرت جهانی رسید . مکانهایی مانند "Dark Hedges" (جاده شاهی) و قلعه وارد (وینترفل) به مقاصد اصلی گردشگری برای طرفداران این سریال تبدیل شدهاند . تور استودیوی رسمی این سریال نیز در ایرلند شمالی برگزار میشود .
کرواسی: پدیده «اثر بازی تاج و تخت»
- دوبرونیک: شهر ساحلی و تاریخی دوبرونیک، با دیوارهای قرون وسطایی خود، به عنوان لوکیشن اصلی «کینگز لندینگ» (King's Landing) در سریال «بازی تاج و تخت» شهرت یافت . این انتخاب، صنعت گردشگری شهر و کشور را متحول کرد. طبق گزارشها، این سریال به تنهایی باعث افزایش سالانه 10 درصدی گردشگران شهر شد و بین سالهای 2013 تا 2018، درآمدی معادل 180.7 میلیون یورو برای اقتصاد کرواسی به ارمغان آورد . این رونق اقتصادی به خروج کرواسی از یک دوره رکود کمک شایانی کرد . امروزه تورهای تخصصی متعددی در دوبرونیک و اسپلیت، گردشگران را به بازدید از لوکیشنهای سریال میبرند .
ایتالیا: از کلاسیکهای مافیایی تا سریالهای مدرن
- رم: کلوسئوم، فواره تروی و پلههای اسپانیایی در رم، پسزمینه فیلمهای کلاسیکی مانند «تعطیلات رومی» (Roman Holiday) و آثار مدرنتری چون «فرشتگان و شیاطین» (Angels & Demons) بودهاند.
- سیسیل: میراث «پدرخوانده» و موج «نیلوفر سفید»
- «پدرخوانده» (The Godfather): برخلاف تصور عمومی، شهر واقعی کورلئونه به دلیل ظاهر بیش از حد مدرن و توسعهیافتهاش در دهه 1970، برای فیلمبرداری سهگانه «پدرخوانده» مناسب نبود . به همین دلیل، کارگردان فرانسیس فورد کاپولا، دو روستای قرون وسطایی و بکر ساووکا (Savoca) و فورزا دآگرو (Forza d'Agrò) را به عنوان لوکیشن اصلی انتخاب کرد . این روستاها که بافت سنتی خود را حفظ کرده بودند، به خوبی توانستند فضای سیسیل دهههای 1940 و 1950 را بازسازی کنند . امروزه این مکانها به زیارتگاه طرفداران فیلم تبدیل شدهاند :
- بار ویتلی (Bar Vitelli): این بار در ساووکا، که در فیلم محل خواستگاری مایکل کورلئونه (آل پاچینو) است، تقریباً بدون تغییر باقی مانده است . گردشگران میتوانند روی همان صندلیها بنشینند، نوشیدنی معروف «گرانیتای لیمو» را امتحان کنند و از موزه کوچک یادگاریهای فیلم دیدن کنند .
- کلیسای سن نیکولو (Church of San Nicolò): این کلیسای قرن سیزدهمی در ساووکا، محل فیلمبرداری صحنه معروف عروسی مایکل و آپولونیا بود .
- این پدیده «گردشگری سینمایی» تأثیر اقتصادی عظیمی بر این جوامع کوچک داشته و منجر به رونق تورهای «پدرخوانده»، رستورانها، فروشگاههای سوغاتی و اقامتگاههای محلی شده است . در واقع، فیلم این روستاهای ناشناخته را به مقاصد گردشگری جهانی تبدیل کرد .
- «نیلوفر سفید» (The White Lotus): اخیراً نیز این جزیره زیبا به لطف فصل دوم سریال تحسینشده «نیلوفر سفید» شاهد افزایش چشمگیر تقاضای سفر بوده است .
- «پدرخوانده» (The Godfather): برخلاف تصور عمومی، شهر واقعی کورلئونه به دلیل ظاهر بیش از حد مدرن و توسعهیافتهاش در دهه 1970، برای فیلمبرداری سهگانه «پدرخوانده» مناسب نبود . به همین دلیل، کارگردان فرانسیس فورد کاپولا، دو روستای قرون وسطایی و بکر ساووکا (Savoca) و فورزا دآگرو (Forza d'Agrò) را به عنوان لوکیشن اصلی انتخاب کرد . این روستاها که بافت سنتی خود را حفظ کرده بودند، به خوبی توانستند فضای سیسیل دهههای 1940 و 1950 را بازسازی کنند . امروزه این مکانها به زیارتگاه طرفداران فیلم تبدیل شدهاند :
- توسکانی: تپههای سرسبز و ویلاهای زیبای توسکانی، فضایی رمانتیک و دلنشین را برای فیلمهایی مانند «گلادیاتور» (در بخشهایی) و «زیر آفتاب توسکانی» (Under the Tuscan Sun) فراهم کرده است.
فرانسه و ایسلند:
- پاریس: برج ایفل، موزه لوور و خیابانهای سنگفرش شده پاریس، صحنههای بهیادماندنی را در فیلمهایی چون «سرآغاز» (Inception)، «رمز داوینچی» (The Da Vinci Code) و انیمیشن «راتاتویی» (Ratatouille) خلق کردهاند.
- ایسلند: مناظر یخی، آتشفشانی و فضایی این کشور، آن را به مکانی محبوب برای فیلمهای علمی-تخیلی و فانتزی مانند «میانستارهای» (Interstellar)، «پرومتئوس» (Prometheus) و بخشهایی از سریال «بازی تاج و تخت» (شمال دیوار) تبدیل کرده است.
آمریکای شمالی: از کلانشهرها تا طبیعت بکر
ایالات متحده:
- نیویورک: این شهر که به «سیب بزرگ» معروف است، شاید شناختهشدهترین لوکیشن فیلمبرداری در جهان باشد . از پارک مرکزی (Central Park) و میدان تایمز (Times Square) گرفته تا پل بروکلین، نیویورک در هزاران فیلم و سریال از جمله «مرد عنکبوتی»، «انتقامجویان» (The Avengers) و سریال «دوستان» (Friends) به تصویر کشیده شده است .
- کالیفرنیا: لس آنجلس و هالیوود به عنوان قلب صنعت سینمای جهان، میزبان فیلمهای بیشماری هستند .
- هاوایی: جزایر سرسبز و سواحل زیبای هاوایی، به ویژه جزیره کائوآئی، لوکیشن اصلی سری فیلمهای «پارک ژوراسیک» و سریال «گمشده» (Lost) بوده است. فصل اول سریال «نیلوفر سفید» نیز باعث رشد تقاضای سفر به این جزایر شد .
کانادا:
- ونکوور: به دلیل هزینههای تولید پایینتر و مناظر طبیعی خیرهکننده، ونکوور به «هالیوود شمال» شهرت یافته و میزبان آثاری چون «ددپول» (Deadpool) و سریال «پروندههای ایکس» (The X-Files) بوده است.
اقیانوسیه و آسیا: از سرزمین میانه تا موج کرهای
نیوزلند: خانه واقعی سرزمین میانه
- این کشور پس از انتخاب شدن توسط پیتر جکسون برای فیلمبرداری سهگانههای «ارباب حلقهها» و «هابیت»، به «سرزمین میانه» در دنیای واقعی تبدیل شد . دولت نیوزلند با هوشمندی از این فرصت برای برندسازی ملی استفاده کرد . دهکده هابیتون (Hobbiton) که به صورت یک جاذبه دائمی حفظ شد، اکنون یکی از اصلیترین مقاصد گردشگری کشور است . این پدیده تأثیر اقتصادی عظیمی داشت و صنعت گردشگری با درآمدی بیش از 6 میلیارد دلار، به ارزآورترین بخش اقتصاد نیوزلند تبدیل شد .
اردن و تایلند:
- پترا و وادی روم: شهر باستانی پترا در فیلم «ایندیانا جونز و آخرین جنگ صلیبی» جاودانه شد و بیابان وادی روم لوکیشن فیلمهایی چون «مریخی» (The Martian) و «تلماسه» (Dune) بوده است.
- تایلند: خلیج مایا پس از فیلم «ساحل» (The Beach) به شهرت رسید و اخیراً نیز مقامات گردشگری این کشور برای جذب فصل سوم سریال «نیلوفر سفید» به جزیره «کوساموئی» تلاش گستردهای کردهاند .
ژاپن و کره جنوبی:
- توکیو: کلانشهر مدرن توکیو، پسزمینه فیلم «گمشده در ترجمه» (Lost in Translation) بود.
- کره جنوبی: پدیده «موج کرهای» (Hallyu) و سریالهای محبوب جهانی (K-Dramas) مانند «سقوط بر روی تو» (Crash Landing on You)، لوکیشنهای فیلمبرداری در کره جنوبی را به مقاصد اصلی گردشگران، به ویژه از سراسر آسیا، تبدیل کرده است .
ایران:
- شهرک سینمایی غزالی: این شهرک در تهران، میزبان بسیاری از آثار تاریخی مشهور سینما و تلویزیون ایران مانند «هزاردستان» و «شهرزاد» بوده است .
- لوکیشنهای دیگر: مکانهایی مانند خانه موتمنالاطبا (سریال شهرزاد)، خانه فرهنگ امامزاده یحیی (سریال پدرسالار) و روستاهای اورامانات کردستان (سریال نون خ) نیز از جمله لوکیشنهای محبوب داخلی هستند .
آینده گردشگری سینمایی: عصر استریمینگ، فناوری و پایداری
پدیده گردشگری سینمایی با ظهور پلتفرمهای استریمینگ و فناوریهای نوین در حال تحول است و همزمان با چالشهای جدیدی روبرو میشود.
انقلاب استریمینگ و کشف مقاصد جدید:
- سرویسهای استریمینگ مانند نتفلیکس و آمازون پرایم با تولید محتوای جهانی، مقاصد کمتر شناختهشده را به مخاطبان میلیونی معرفی میکنند . برخلاف بلاکباسترها که بر مکانهای نمادین تمرکز دارند، سریالها به دلیل ماهیت چند قسمتی، فرصت بیشتری برای نمایش جزئیات یک منطقه و فرهنگ محلی دارند .
- این امر ارتباط عاطفی عمیقتر و پایدارتری در مخاطب ایجاد میکند . برای مثال، مینیسریال «چرنوبیل» (Chernobyl) بازدید از منطقه ممنوعه در اوکراین را تا 40 درصد افزایش داد و آن را به یک مقصد «گردشگری تاریک» (Dark Tourism) تبدیل کرد .
نقش فناوریهای نوین مانند واقعیت مجازی (VR):
- فناوری VR در حال تغییر تجربه گردشگری سینمایی است . این فناوری به عنوان ابزار بازاریابی «امتحان قبل از خرید» (Try-before-you-fly) عمل میکند و به گردشگران اجازه میدهد تا پیش از سفر، تورهای مجازی 360 درجه از لوکیشنها را تجربه کنند .
- همچنین، این فناوری به افرادی که به دلایل جسمی یا مالی قادر به سفر نیستند، فرصت بازدید مجازی از مکانهای مورد علاقهشان را میدهد .
چالش گردشگری بیش از حد (Overtourism) و ضرورت پایداری:
- محبوبیت ناگهانی یک منطقه میتواند به «گردشگری بیش از حد» منجر شود . هجوم کنترلنشده گردشگران، فشار زیادی بر زیرساختها، محیط زیست و جامعه محلی وارد میکند و میتواند به تخریب منابع طبیعی و کالایی شدن فرهنگ بومی بیانجامد .
- برای مقابله با این چالش، رویکرد «گردشگری پایدار» ضروری است . این رویکرد بر راهکارهایی مانند مدیریت یکپارچه میان دولت، فیلمسازان و جوامع محلی ، تعیین ظرفیت تحمل مقصد ، و توزیع عادلانه منافع اقتصادی تأکید دارد .
راهنمای گردشگران سینمایی: چگونه این مقاصد را تجربه کنیم؟
برای علاقهمندانی که میخواهند سفر خود را به یک ماجراجویی سینمایی تبدیل کنند، ابزارها و منابع متعددی وجود دارد .
وبسایتها و پایگاههای داده:
- IMDb (Internet Movie Database): معتبرترین منبع برای شروع جستجو است که در بخش "Filming & Production" هر فیلم، لیست لوکیشنها را ارائه میدهد .
- وبسایتهای تخصصی: سایتهایی مانند The Worldwide Guide to Movie Locations و Movie-Locations.com راهنماهای دقیقی ارائه میدهند .
اپلیکیشنهای موبایل:
- SetJetters: یک اپلیکیشن اختصاصی برای گردشگری فیلم با نقشه تعاملی است .
- ابزارهای عمومی: Google Maps و Google Earth برای یافتن مسیر و بازدید مجازی ضروری هستند .
- ابزارهای شناسایی عکس: اپلیکیشنهایی مانند Google Lens میتوانند با تحلیل یک عکس از صحنه فیلم، به شناسایی مکان آن کمک کنند .
- تجربه مجازی: اپلیکیشنهایی مانند YouTube VR و Sygic Travel VR امکان تجربه مجازی و 360 درجه از بسیاری لوکیشنها را پیش از سفر فراهم میکنند .
تورهای گردشگری موضوعی:
- بسیاری از آژانسها تورهای ویژهای برای بازدید از لوکیشنها برگزار میکنند . این تورها شامل بازدید از استودیوهای فیلمسازی مانند Warner Bros. Studio یا تورهای منطقهای برای آثاری چون «بازی تاج و تخت» و «ارباب حلقهها» میشوند.
خلاصه
مقاصد گردشگری که به عنوان لوکیشن فیلمبرداری مورد استفاده قرار میگیرند، از یک همافزایی قدرتمند میان صنعت سینما و گردشگری بهرهمند میشوند . این پدیده که «گردشگری سینمایی» نام دارد، با ایجاد یک ارتباط عاطفی میان مخاطب و مکان، به یک ابزار بازاریابی و برندسازی ملی فوقالعاده تبدیل میشود . در حالی که فیلمهای بلاکباستر سنتی مقاصد نمادینی مانند نیوزلند («ارباب حلقهها»)، کرواسی («بازی تاج و تخت») و روستاهای سیسیلی ساووکا و فورزا دآگرو («پدرخوانده») را به شهرت جهانی رساندند ، امروزه پلتفرمهای استریمینگ در حال تغییر نقشه این صنعت هستند . سریالهایی مانند «نیلوفر سفید» و پدیده «موج کرهای» با معرفی مناطق کمتر شناختهشده، تأثیری عمیقتر و پایدارتر بر گردشگری میگذارند .
این تحول، فرصتهای اقتصادی جدیدی برای جوامع محلی ایجاد میکند اما چالش جدی «گردشگری بیش از حد» (Overtourism) را نیز به همراه دارد . فشار بر زیرساختها و محیط زیست، مدیریت هوشمندانه و رویکردهای «گردشگری پایدار» را ضروری میسازد . در این میان، فناوریهای نوینی مانند واقعیت مجازی (VR) با فراهم کردن امکان تجربه مجازی پیش از سفر، در حال بازتعریف تجربه گردشگران هستند . برای علاقهمندان به این نوع سفر، منابع گستردهای از وبسایتهای تخصصی مانند IMDb تا اپلیکیشنهای موبایل و تورهای موضوعی در دسترس است. در نهایت، بهرهبرداری پایدار از این فرصت طلایی، نیازمند همکاری یکپارچه میان دولتها، صنعت فیلم و جوامع محلی برای حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی است .