قصه تلخ قلب جوانی که از حرکت ایستاد
به گزارش مجله سرگرمی، همین یکی دو هفته پیش در خبرها شنیدیم که جوان بوکانی پس از نوشیدن آب یخ و هنگام بازگشت از سر کار جلوی چشم اعضای خانواده اش به طور ناگهانی سکته کرد و از جهان رفت.

اما آیا تاثیر نوشیدن آب یخ به این میزان در بروز سکته قلبی جدی است؟ جدا از علمی بودن یا نبودن اثرات نوشیدن آب یخ در بروز سکته قلبی، شنیدن خبر سکته قلبی نابهنگام در یکی از دوستان یا اقوام جوان که ظاهرا هیچ نشانه ای از بیماری قلبی عروقی هم نداشته است، همواره شوکه نماینده و بسیار غم انگیز است اما چنین اتفاقی یعنی انفارکتوس میوکارد یا انهدام و مرگ سلولی غیرقابل برگشت بخشی از عضله قلب به علت از بین رفتن جریان خون در آن قسمت، چگونه ممکن است بدون زمینه قلبی اتفاق بیفتد؟
رسیدن به پاسخ این پرسش ها مبنای گفت وگوی ما با دو متخصص قلب و عروق یعنی دکتر حمیدرضا تقى پور، فوق تخصص جراحی قلب و عروق و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی و دکتر محمدحسین نجفی، متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستى بوده است.
در پی انتشار خبرى مبنى بر مرگ ناگهانى نوجوان بوکانى در اثر نوشیدن آب یخ، آیا از نظر علمى، سکته قلبى ممکن است با نوشیدن آب یخ اتفاق بیفتد؟
دکتر تقی پور: من جایی در مجامع علمی و در کتب تخصصی ندیده ام که به سکته قلبی ناشی از مصرف آب یخ اشاره شده باشد. بعضی جوان ها زمینه بیماری های قلبی را دارند؛ مثلا سیگار می کشند، دیابت، چربی خون بالا یا فشار خون دارند. گاهی هم فرد اطلاعی از عوامل خطر بیماری قلبی در خودش ندارد. حال ممکن است نوشیدن آب یخ برای کسی که فاکتورهای خطر بیماری قلبی را دارد مساعدنماینده سکته قلبی باشد، یعنی اسپاسمی در عروق ایجاد کند. ولی این که بگوییم آب یخ نخورید وگرنه سکته قلبی می کنید اصلا مبنای علمی و تایید شده ندارد.
دکتر نجفی: در منابع علمی هیچ صحبتی در این مورد نشده است.
چه رفتارها و در واقع چه نوع سبک زندگى غلطی مى تواند به سکته قلبى ناگهانى به ویژه در جوانان منجر گردد؟
دکتر تقی پور: متاسفانه سبک کنونی زندگی جوانان که بیشتر از غذاهای فست فود با چربی های مضر غیراشباع استفاده می نمایند و تحرک شان هم کم است، می تواند به بروز پلاک های چربی به صورت ناگهانی یا ترومبوز در عروق و سکته قلبی و مرگ ناگهانی منجر گردد.
دکتر نجفی: مهم ترین مسأله ای که در جوامع در حال رخ دادن است، عمیق شدن در سبک زندگی شهری است. فعالیت کمتر باعث شده اندازه چاقی در جهان و کشور ما افزایش پیدا کند. مسلما افزایش چاقی با افزایش شیوع بیماری دیابت همراه است که هر دو می توانند از عوامل خطر بیماری قلبی باشد. یعنی عروق قلبی دچار انسداد می گردد و بخشی از قلب دچار کم اکسیژنی خواهد شد.
کدام دسته از جوانان در معرض خطر سکته یا ایست قلبى هستند؟
دکتر تقی پور: جوانانی که فاکتورهای خطر بیشتری دارند یعنی سیگار می کشند، رژیم های پرچربی دارند، قند و فشار خون و چربی خون بالا دارند و تحرک شان کم است. حتی جوانانی که سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند با خطر درگیری عروق کرونر بیشتر روبرو هستند.
آیا اصولا نوع تغذیه، استرس، مصرف دخانیات و نوع فعالیت فیزیکى مى تواند بدون داشتن مسائل عروقى یا متابولیکى منجر به ایست قلبى گردد؟
دکتر نجفی: بی شک فعالیت فیزیکی کم روزانه از عوامل خطر سکته قلبی است. به همین علت توصیه می کنیم افراد جوان و میانسال روزانه حداقل 45 دقیقه پیاده روی نمایند تا نه تنها گرفتگی عروق به وجود نیاید بلکه عامل مقابله نماینده با گرفتگی عروق قلبی است. به علاوه عدم فعالیت ورزشی باعث شیوع چاقی می گردد که به نوبه خود عامل خطر انسداد عروق قلبی است. از سوی دیگر افزایش مصرف فست فودها که حاوی میزان زیادی سدیم است و هم استفاده از دخانیات (قلیان و سیگار) و استرس هم می تواند باعث گرفتن رگ های قلبی گردد. شخص ممکن است هیچ فاکتور ژنتیکی نداشته باشد و فقط به واسطه داشتن همین عوامل خطر دچار ایست قلبی گردد.
نقش ژنتیک و وراثت در بروز سکته قلبى در دوران جوانى چقدر است؟
دکتر تقی پور: بله سابقه بیماری قلبی در خانواده و به اسم یک عامل خطر بروز بیماری قلبی ثابت شده است. البته همواره این طور نیست، ولی نقش ژنتیک در درگیری های عروق کرونر و بروز سکته قلبی تایید شده است. به همین علت در صورت وجود سابقه مسائل قلبی عروقی در خانواده، فرد باید پس از سن مشخصی تست های غربالگری سالانه قلبی و عروقی را انجام بدهد.
دکتر نجفی: نقش ژنتیک بسیار مؤثر است. بسیاری از افرادی که در جوانی دچار سکته قلبی می شوند اکثرا زمینه ژنتیک و ارثی این بیماری را دارند.
چرا معمولا سکته قلبى در جوانان با مرگ آنى همراه است؟
دکتر تقی پور: از آنجا که عروق جانبی قلب در جوانان کاملا تشکیل نشده، با مسدودشدن رگ اصلی ممکن است فرد دچار سکته قلبی وسیع و مرگ ناگهانی گردد. اما در سنین بالاتر ظرفیت قلبی بیشتر می گردد چون عروق جانبی تشکیل شده است.
دکتر نجفی: ظرفیت رگ های فرعی در افراد مسن افزایش می یابد و با مسدودشدن رگ اصلی، خونرسانی به وسیله رگ های فرعی صورت می گیرد ولی جوانان فاقد عروق فرعی هستند.
عوامل مؤثر در نجات جوانان از سکته قلبی
از این دو پزشک متخصص قلب و عروق پرسیدم نجات جان جوانانى که دچار سکته مى شوند به چه عواملى بستگى دارد؟ دکتر تقی پور در پاسخ می گوید: اگر با مشاهده اولین علامت خطر یعنی درد قفسه سینه، فرد به سرعت به مرکز درمانی انتقال داده گردد و نوار قلبی از او گرفته گردد، تغییرات قلبی مشاهده خواهد شد. به این ترتیب همانجا آنژیوگرافی صورت می گیرد و با گذاشتن استنت یا بالن، تنگی رگ برطرف می گردد و بیمار نجات پیدا می نماید.
دکتر نجفی هم تصریح می نماید: مسأله احیا و در دسترس بودن دستگاه های دفیبریلاتور اتوماتیک (دستگاه دفیبریلاتور هوشمند نسل جدیدی از سیستم هایی است که می توانند ضربان قلب را پردازش نموده و در صورت لزوم شوک الکتریکی اعمال نمایند) اولین وسیله ای است که برای احیای قلبی مورد استفاده قرار می گیرد و بعد از باز شدن راه های هوایی، ماساژ قلبی آغاز می گردد و اگر لازم باشد شوک به بیمار داده می گردد.
پونه شیرازی - دانش و سلامت / روزنامه خبرنگاران
منبع: جام جم آنلاینsilverseven.ir: سیلور 7 | مجله فناوری های رایانه ای، علوم کامپیوتری
slimfa.ir: اسلیم فا | مجله دوخت و دوز، طراحی لباس و انتخاب لباس
tafatton.ir: تفطن، گردشگری، تور لحظه آخری ارزان قیمت، بلیط، ویزا، هتل