شهرهای ایران زمین به پیشواز سیزده دیگری می فرایند - مجله سرگرمی

فلسفه روز طبیعت

بسیاری از مردم به نحسی عدد سیزده اعتقادی ندارند و عددی خاص را در سرنوشت خود مؤثر نمی دانند، اما این باور که در قدیم عدد سیزده را خوش یمن تلقی نمی نموده اند، شاید به این دلیل باشد که در طالع نمای نجومی، قدما معتقد بودند که آسمان دوازده برج دارد و هر تولدی که صورت می گیرد، دارای ستاره ای در یکی از دوازده برج است و بنابراین اینکه کدام ستاره در کدام برج قرار گرفته، طالع و خوی فرد متولد شده شکل می گیرد و خارج از دوازده برج که عدد سیزده بوده، نحس بشمار می آمده است. در هر حال، اکنون دیگر نحسی عدد سیزده مورد پذیرش همگان قرار ندارد و بیشتر جنبه خرافی دارد. گروهی از مردم معتقدند که برای دور کردن نحسی این روز باید از خانه خارج شوند. در روز طبیعت، سبزه های سبز شده را به آب روان می سپارند و خوراکی های به جامانده نوروز به مصرف می رسند. مردم ایران باستان معتقد بودند که جمشید شاه روز سیزده نوروز را در صحرای سبز و خرم، خیمه و خرگاه برپا می کرد و بار عام می داد. چندین سال متوالی این کار را انجام داد که در نتیجه سیزده بدر در ایران شکل گرفت.

آداب و رسوم سیزده بدر در شهرهای ایران

اصفهان دیدنی

آداب و رسوم سیزده بدر از دیرباز در استان اصفهان برپا می شده و مردمش مانند مردم سایر نقاط کشور در این روز از صبح خروس خوان و پس از طلوع خورشید از خانه ها خارج شده، به کنار جوی و چشمه های آب روان و در کنار زاینده رود، جایی که کوهی در مقابلشان قرار داشت، می رفتند و در بیشتر مواقع کوه صفه را برای گذراندن این روز انتخاب می کردند و تا شامگاه، آیین های مختلفی را برای گذراندن یک روز شاد در طبیعت انجام می دادند و بعضی از این مراسم ها از جمله سبزه گره زدن و به آب سپردن سبزه، از قدمتی چندین ساله برخوردار هستند. خانواده های اصفهانی با نهایت دقت سبزه ای که در شب عید سبز نموده بودند را از منزل خود خارج نموده و در کنار جوی و چشمه های آب روان می گذاشتنند و با صدای بلند می گفتند: سبزی و خرمی تو از من، زردی و رنجوری من از تو و سبزه ها را قبل از هر کاری دختران مجرد گره ای به آن می زدند تا به برکت آن بختشان باز گردد و بعد سبزه ها را مشت مشت کنده و در آب می ریختند. مردم اصفهان در هنگام حضور در روز طبیعت نیز خوراکی های مختلف مانند گندم و شاهدانه بو داده، تخم مرغ هفت رنگ و آجیل و شیرینی که از عید باقی مانده بود را با خود برده و تا زمانیکه در طبیعت حضور داشتند، با خنده و شادمانی در کنار قوم و خویش هم از آن ها می خوردند.

شیراز تاریخی

در روز طبیعت، بسیاری از مردم بساط پخت و پز و تفرج را در زیر هر درختی که بیابند پهن می نمایند، هلهله بچه ها، بازی نوجوانان، گفت و شنود زنان و بزرگترها صحنه هایی است که بسیار در سیزده بدر دیده می شوند. در شهر شیراز مرسوم است که روز دوازده فروردین همه وسایل تهیه می شوند و هرچه از شیرینی ها و آجیل ها باقی مانده برای صبح سیزده آماده شده که البته همراه آن سرکه و کاهو نیز هست. صبح سیزده فروردین همه دسته دسته راهی کوه و باغ های اطراف شیراز می شوند و براساس فلسفه سیزده بدر معتقدند در روز طبیعت نباید در خانه ماند، زیرا این روز نحس و بدیمن هست. این روز، پیش از طلوع آفتاب و تا پاسی از شب ادامه دارد و عصرش ویژه سبزه گره زدن دخترهاست که در واقع برای گشایش بخت خود این کار را می نمایند و ترانه هایی می خوانند.

مشهد مقدس و رویایی

بعضی مردم شهر مشهد روز سیزده فروردین را نحس می دانند و بر این باورند که در این روز بایستی از خانه خارج شد و در دشت و چمن به گردش و شادی پرداخت. از این رو، صبح روز سیزدهم به سبزه زار و باغ و چمن می فرایند و به شادی می پردازند. بعضی دختران دم بخت برای گگرددن بخت خود و پیدا کردن همسر مناسب رو به قبله می نشینند و سبزه گره می زنند و می گویند: سیزده بدر، چارده به تو، سال دگه خنه شو، هاکوت کوتو هاکوت کوتو! سپس، کمی شیرینی در پای سبزه ای که گره زده اند، می ریزند و از آنجا دور می شوند. در این روز ناهار را در باغ و سبزه زار می خورند و آنچه آجیل و شیرینی از عید باقی مانده، در آن روز مصرف می نمایند.

کردستان سرفراز و ماندنی

بانوان کرد از چند روز قبل، مقدمات طبخ دلمه که متداول ترین غذای نمودها براساس فلسفه سیزده بدر است را فراهم می نمایند. کردستانی ها روز سیزده فروردین، صبح از خانه خارج شده و دسته جمعی همراه با اقوام نزدیک به طبیعت خارج از شهر یا روستاهای اطراف می فرایند. البته بعضی خانواده ها نیز از رسم متداول منطقه عدول نموده و در طبیعت اقدام به افروختن آتش و طبخ کباب ماهی یا کباب مرغ و کوبیده می نمایند. در این روز دشت ها و کوه های اطراف شهر سنندج مملو از جمعیتی می شوند که برای گذراندن آخرین روز تعطیلات نوروزی به طبیعت روی آورده اند. جوانترهای خانواده به بازی و تفریح پرداخته، مردان گرم صحبت می شوند و زنان نیز به اطراف رفته و اقدام به کندن گیاهان خودرو و داروهای سنتی می نمایند، زیرا گیاهان محلی آبپز شده از پرطرفدارترین غذاهای مردم استان کردستان در فصل بهار هستند. از جمله رسوم سیزده بدر در کردستان این بوده که مردم قبل از بازگشت به خانه اقدام به جمع کردن سیزده سنگریزه، دعای برطرف نحسی و پرتاب سنگریزه ها به پشت سر می نمایند، چرا که عقیده دارند با پرتاب این سنگریزه ها به پشت سر و همزمان خواندن دعا، موجب برطرف نحسی و مسائل می شوند. از دیگر آداب و رسوم سیزده بدر نیز گره زدن همزمان سبزه، دعا کردن و در نهایت آن را به آب سپردن است، زیرا بر طبق فلسفه سیزده بدر این باور وجود دارد که جوانان و افراد مجرد در صورت گره زدن سبزه و دعا کردن در سال جدید به آرزوی خود می رسند.

پایتخت ایران زمین و سیزده بدر

روز سیزده، برای خانواده های تهرانی روز آخر تعطیلات نوروزی به حساب می آید و باید از فردای آن روانه کار شده و به زندگی عادی خود بازگردند. این روز، مبارک یا شوم در خارج از خانه و در دامن طبیعت سپری می گردد و از یکی دو روز مانده به سیزده، خانم ها بساط خوردنی ها را فراهم می نمایند، کاهوی مفصلی تهیه نموده، مقداری سکنجبین می پزند و اسباب غذا را جور می نمایند. علاقه مردم به این پیک نیک به قدری است که حتی عده ای صبحانه را هم در خارج از خانه و در کنار جوی آب و دامن سبزه صرف می نمایند. یکی از مهمترین کارهای صبح روز سیزده بدر در ایران، به آب سپردن سبزه عید است. این سبزه براساس فلسفه سیزده بدر، تمام شر و بدی را از خانه می گیرد. آن را به آب روان می اندازند و دو مرتبه از روی جوی آب می پرند و اعتقاد دارند که ناراحتی و مسائل خانه با این سبزه از آن ها دور می گردد. کسانی که دست و دلباز باشند، هرگز هنگام کشیدن غذا لقمه همسایه را فراموش نمی نمایند و حتی به اندازه یک نعلبکی هم شده از آش خود به همسایه صحرایی خود تعارف نموده و آن ها که خسیس باشند، حلقه وار می نشینند و بدون نگاه کردن به دیگران غذا می خورند تا مجبور به تعارف نشوند.

اهواز دیدنی

اهوازی ها در روز سیزده بدر در ایران، از خانه بیرون می فرایند. در همه شهر و روستاها عشایری این منطقه، خانواده ها به صورت گروهی، گاه چند خانواده با هم غذای ظهر را آماده نموده و آجیل و خوردنی های سفره هفت سین را با خود برداشته و به دامان صحرا و طبیعت می فرایند و سبزه هفت سین را با خود برده و به آب روان می سپارند. شوخی و بازی، دویدن، تاب خوردن و در هر حال شاد بودن از ویژگی های روز سیزده بدر است. سیزده بدر، جشن واقعی بهار هست. طراوت و سرسبزی به طبیعت بازگشته و طبیعت نیز مردم را به سوی خود می خواند. از آیین های خ اص ای ن روز در شهر اهواز گ ره زدن سبزه بوده ک ه ب ی ش ت ر وی ژه دخ ت ر ان دم ب خ ت هست. در ای ن روز مردم س ب زه ه ا را گ ره زده ب ه ن ی ت ای ن ک ه درد و ب لا را ه م راه آن گ ره م ی زن ن د، داخ ل آب روان م ی ان دازن د، چ ون براساس فلسفه سیزده بدر ن گ ه داش تن س ب زه در آن روز ش گ ون ن دارد. در ب رخ ی م ن اطق س ب زه ه ا را س ی زده گ ره ی ا س ی زده س ب زه ر ا ب ه ه م گ ره م ی زن ن د و در ب رخ ی ن ق اط ن ی ز ه ن گ ام ب رگ ش ت ن از س ی زده ب در ه ر ش خ ص ی س ی زده س ن گ ک وچ ک را ب ه پ ش ت س ر خ ود پ رت اب م ی ک ن د و آخ ری ن س ن گ را ک ه م ی ان دازن د م ی گ وی ن د، ن ح س ی س ی زده ت م ام ش د.

گیلان سرسبز

مردم استان گیلان این روز را با سرور و شادی دسته جمعی در میان سبزه زارها می گذرانند، غذاهای سبزی دار می خورند، سبزه های نوروز را به آب روان می سپارند و به کنار رودخانه می فرایند و هفت دانه سنگ ریز در آب می اندازند و با انداختن هر سنگ آرزویی برای سال جدید می نمایند. دختران گیلانی براساس فلسفه سیزده بدر با شوخی و مزاح، سبزه های دشت و دمن را گره می زنند تا برایشان پیوند زندگی در پی داشته باشد و به خانه بخت بفرایند. در روز سیزده بدر بازار بازی های سنتی و محلی مانند تاب بازی، اسب دوانی، بندبازی، کشتی گیله مردی و دیگر بازی ها و نمایش ها نیز در گیلان گرم هست. بازارهای محلی نیز در سیزده بدر در ایران در بیشتر مناطق استان گیلان برپا هستند. دست فروشان با طبخ کباب، فروختن چای، کاهو، تنقلات، تخمه، توپ بازی، بادکنک و بادباک و سایر مایحتاج مردم در این روز کاسبی می نمایند.

hoseinjaguar.ir: مجله جگوار | تور لیدر جاذبه های طبیعی ایران و جهان، اکوتوریسم

imgshot.ir: شاتر عکاسی | مجله آموزش حرفه ای عکاسی

vetworld.ir: مجله دامپزشکی | مجله خبری دانشجویان دامپزشکی