تغییـر الگـوی کاریـابی - مجله سرگرمی

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، جست وجو برای یافتن شغلی مناسب که بتواند احتیاجهای مالی فرد را تامین و صندلی اجتماعی قابل قبولی برای او ایجاد کند، همیشه یکی از دغدغه های اصلی افراد در سنین کار یا همان نیروی کار است. در علم اقتصاد به تمامی افراد 10 ساله و بیشتر که شاغل یا بیکار جویای کار باشند، نیروی کار گفته می گردد. نیروی کار از آن جهت که نیروی مولد محسوب می گردد در رشد مالی یک کشور، توجه به بهره وری نیروی کار و استفاده از توان این قشر باید مدنظر سیاستگذاران کلان قرار گیرد. درواقع اشتغال و بیکاری نیروی کار را می توان جزء متغیرهای مالی قرار داد که تغییر در نرخ هرکدام، سایر متغیرهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و... را تحت الشعاع قرار می دهد. لذا طبق گفته صاحب نظران مالی، مهم ترین رویکرد دولت ها در سیاستگذاری در بخش اشتغال باید به گونه ای باشد که رشد مالی کشور را رقم بزند. اهمیت بهره بری از ظرفیت ها و پتانسیل های نیروی کار در یک کشور به حدی است که دولت ها در بسیاری از کشورهای توسعه یافته، سیاستگذاری در ایجاد اشتغال پایدار را در اولویت سیاست های خود قرار می دهند و با ایجاد انگیزه در نیروی کار، از ظرفیت این قشر در جهت رشد مالی و دستیابی به سایر اهداف کلان مالی استفاده می نمایند. این در حالی است که سیاستگذاری در بخش اشتغال در ایران، طی سال های اخیر راستا معکوسی را طی نموده تا آنجا که مطابق آمار، طی 10 سال اخیر روند مراجعه جویندگان کار به وزارت کار و مراکز دولتی برای یافتن شغل 50 درصد کاهش یافته است. این رقم را می توان این گونه تعبیر کرد که دولت از یک سو فرصت استفاده از 50 درصد از نیروی فعال و آماده به کار جامعه را از دست داده و از سوی دیگر انگیزه نیروی کار برای پیدا کردن شغل و امید به مفید فایده بودن در جامعه را از بین برده است. در گزارش پیش رو، عوامل و دلایل کاهش میزان مراجعات جویندگان کار به مراکز دولتی و خصوصی مورد آنالیز قرار گرفته است.

کاهش50 درصدی مراجعه به مراکز کاریابی دولتی

طبق آخرین آمار رسمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی طی 10 سال اخیر تعداد مراجعه جویندگان کار به مراکز کاریابی دولتی و خصوصی 50 درصد کاهش داشته است. این آمار نشان می دهد در سال های 1386 و 1387 تعداد مراجعان به مراکز کاریابی دولتی و خصوصی برای یافتن شغل، سالانه حدود یک میلیون نفر بوده، در حالی که این رقم در سال 96 (آخرین آمار رسمی) به حدود 491 هزار نفر کاهش یافته است. اگر روند کاهش تعداد جویندگان کار طبق روال 10 سال اخیر ادامه پیدا کند، برآورد می گردد این رقم در سال 97 به حدود 451 هزار نفر کاهش یابد. اما به واقع دلیل اصلی کاهش مراجعه تعداد جویندگان کار به مراکز دولتی و خصوصی چیست؟ آیا جمعیت جویای کار در کشور راستا متفاوتی را برای یافتن شغل در پیش گرفته اند؟ آیا این اتفاق، ماحصل نحوه سیاستگذاری های دولت در حوزه اشتغال است یا می تواند نشأت گرفته از ناامیدی جویندگان کار برای یافتن شغل باشد؟

سهم 35 درصدی دوستان و آشنایان در اشتغالزایی!

جویندگان کار معمولا اقدامات و روش های مختلفی را برای یافتن شغل در پیش می گیرند. براساس نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در سال 97، حدود 35 درصد از اقدامات اجرا شده برای جست وجوی شغل توسط جویندگان کار (بیکاران10 ساله و بیشتر) به وسیله پرس وجو از دوستان و آشنایان اجرا شده است. این شیوه طی پنج سال اخیر بیشترین سهم از نحوه یافتن شغل توسط جویندگان کار را به خود اختصاص داده است. مصداق شاخص آن، مقایسه آمار سال های 96 و 97 است. به این معنا که در سال 96 تعداد جویندگان کاری که برای یافتن شغل به سراغ پرس وجو از دوستان و آشنایان رفته اند حدود دومیلیون و 950 نفر بوده اما در سال 97 بیش از دومیلیون و 995 هزار نفر از جمعیت بیکار و جویای کار کشور برای یافتن شغل دست به دامان دوستان و آشنایان شده اند. (بیش از 14درصد رشد نسبت به سال 96) پس از این شیوه، ثبت نام یا پیگیری در مراکز خدمات اشتغال و دفاتر کاریابی غیردولتی با سهم 21 درصدی، راستا دوم جویندگان کار بوده است. درج آگهی در روزنامه یا مطالعه آگهی های استخدام، تماس با کارفرما، جست وجوی منابع مالی و امکانات برای آغاز فعالیت خوداشتغالی نیز به عنوان گزینه های بعدی برای جویندگان کار در سال 97 مطرح بوده که هرکدام به ترتیب سهمی معادل 18.6، 15 و 6.5 درصدی در اقدامات اجرا شده برای جست وجوی کار توسط بیکاران داشته است. اما اینکه جویندگان کار در سال 97 تا چه میزان پیروز به یافتن کار به وسیله راه و روش های مذکور شده اند را می توان در نتایج آمارگیری نیروی کار در فصل بهار امسال مشاهده کرد. نتایج آمارگیری نیروی کار بهار 98 نشان می دهد نرخ بیکاری در مقایسه با فصل مشابه سال قبل یعنی بهار 97 از 12.1 به 10.8 درصد کاهش یافته است. این رقم و قراردادن آن در کنار کاهش 50 درصدی تعداد مراجعه نمایندگان به مراکز کاریابی دولتی برای یافتن شغل، به خوبی موید این نکته است که جویندگان کار از دولت به عنوان سیاستگذار اصلی در حوزه اشتغال ناامید شده اند و راه های جایگزین را که به نظر می رسد نتیجه مطلوب تری به همراه دارد ، انتخاب نموده اند.

هر ساله 500 هزار نفر از پیداکردن شغل ناامید می شوند

جمعیت کشور در سال 97 برای خانوارهای معمولی ساکن و گروهی، نزدیک به 81 میلیون نفر برآورد شده است. آنالیز های آماری نشان می دهد حدود 53.9 میلیون نفر از جمعیت کشور در هیچ یک از دو گروه شاغلان و بیکاران قرار نگرفته اند. به این گروه، جمعیت خارج از نیروی کار گفته می گردد. افراد زیر سن کار، بیماران ناتوان جسمی، شاغلان به تحصیل، کسانی که مسئولیت شخصی یا خانوادگی دارند و کسانی که از پیدا کردن کار دلسرد و ناامید شده اند جزء زیرمجموعه جمعیت خارج از نیروی کار قرار می گیرند. براساس آمار وزارت کار، در سال 97 بیش از 500 هزار نفر از کل جمعیت خارج از نیروی کار به واسطه ناامید شدن از یافتن شغل، در این مجموعه قرار گرفته اند. در آنالیز جزئیات نیروی کار در فصل بهار سال 98 و مقایسه آن با مدت مشابه سال گذشته و فصل زمستان سال 97، چند نکته قابل توجه است؛ اول اینکه 47 درصد از جمعیت بیکار در زمستان سال 97 همچنان در بهار سال 98 بیکار باقی مانده اند. علاوه بر این 33 درصد از جمعیت بیکار در فصل بهار سال 97 نیز در بهار سال 98 بیکار مانده و 28 درصد نیز غیرفعال شده اند.

دلایل کاهش مراجعه جویندگان کار

همان طور که گفته شد، اگر طبق روال 10 سال اخیر روند مراجعات جویندگان کار برای یافتن شغل، روند کاهشی خود را ادامه دهد می توان برآورد کرد در سال 97 تعداد مراجعات به مراکز کاریابی دولتی و خصوصی به حدود 451 هزار نفر رسیده باشد. اگر این برآورد را ملاک قرار دهیم و به دنبال دلایل بروز این اتفاق باشیم، چند مولفه را باید مدنظر قرار داد. تا پیش از یک دهه اخیر، جویندگان کار برای یافتن شغل مناسب معمولا با ثبت نام در آزمون های ورودی مراکز دولتی یا مراجعه به مراکز خدمات اشتغال و کاریابی دولتی و غیردولتی و ارائه مدارک و مستندات مورد احتیاج، تقاضای خود را برای فعالیت در حرفه مشخصی ارائه می دادند. آمارهای غیررسمی و گزارش های میدانی نشان می دهد به طور معمول، شرکت نمایندگان در آزمون های استخدامی دولتی پس از یکی، دو سال شرکت در آزمون و عدم پیروزیت در آن از این شیوه کاریابی منصرف و به روش های دیگری رو می آوردند. هم راستا با این گروه افراد، آن عده از جویندگان کار که شیوه مراجعه و پرکردن فرم استخدام در شرکت ها و مراکز دولتی را انتخاب می کردند نیز ناامیدتر از گروه اول، مدت زمان زیادی را در انتظار پاسخ شرکت یا مرکز مذکور بیکار می گذراندند؛ چراکه در بیشتر مواقع روابط جای ضوابط را گرفته و اقوام و آشنایان برای شغل مورد نظر نسبت به غریبه ها ارجحیت داشتند. این امر میزان ناامیدی افراد جویای کار را نسبت به ادامه این فرآیند تشدید کرد و در نتیجه سال به سال بر جمعیت ناامید از کار که به اصطلاح جمعیت سرخورده نامیده می شوند، اضافه نمود.

این شیوه کاریابی در مقایسه با روش هایی که طی یک دهه اخیر برای پیدا کردن شغل مورد استفاده قرار می گیرد، یک شیوه سنتی محسوب می گردد؛ اما در سال های اخیر و به دنبال گسترش فضاهای مجازی، شبکه های اجتماعی و ورود انبوهی از استارتاپ ها، شیوه های کاریابی سنتی اندکی کنار گذاشته شد و به جای آن شغل های غیررسمی و فعالیت های مجازی منابع درآمدی قابل توجهی را برای قشر وسیعی از جویندگان کار ایجاد کرد؛ مشاغلی که به دلیل غیررسمی بودن، در طرح های آمارگیری نیروی کار مورد سنجش قرار نمی گیرد.

به این جمعیت باید شاغلان در بخش مشاغل ناقص را نیز اضافه نمود که طبق آمار حدود دومیلیون و 600 هزار نفر در سال 97 در مشاغل ناقص فعالیت نموده اند. مشاغل ناقص به مشاغلی گفته می گردد که ساعت کاری آنها کمتر از استاندارد تعریف شده باشد. درواقع افراد دارای اشتغال ناقص شامل شاغلانی هستند که به دلایل متعددی مانند ناامید شدن از پیدا کردن شغل، رکود مالی یا هر دلیل دیگری کمتر از 44 ساعت در هفته کار می نمایند، اما همیشه خواستار و آماده برای انجام کار اضافی در هفته هستند. فعالیت افراد در حمل ونقل های اینترنتی را می توان نمونه شاخصی از اشتغال ناقص برای اقشاری دانست که تنها منبع درآمد آنها از فعالیت در سرویس های اینترنتی است اما کمتر از 44 ساعت در هفته کار می نمایند. طبق گزارش مرکز آمار ایران،10.8 درصد از جمعیت شاغل در کشور در سال 97 دارای اشتغال ناقص بودند در حالی که این سهم در سال 96 معادل10.5 درصد بوده است. درواقع میزان اشتغال ناقص در سال گذشته 0.3 درصد افزایش یافته است.

نرخ مشارکت؛ 40.6 درصد شد

مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی به تحلیل آمار نرخ بیکاری پرداخته و نوشته است: یکی از دلایل کاهش نرخ بیکاری، کاهش نرخ مشارکت کشور طی این مدت است. طبق این گزارش، نرخ مشارکت مالی کشور از 41.1 درصد در بهار 97 به 40.6 درصد در بهار 98 رسیده است. این آنالیز نتیجه گیری نموده است: کاهش جمعیت بیکار به همراه کاهش نرخ مشارکت و جمعیت فعال و افزایش قابل توجه جمعیت غیرفعال در مردان و زنان نشان می دهد به علت نامساعد بودن وضعیت کار، افراد بیکار از جست وجوی کار دلسرد شده و از بازار کار خارج شده اند.

براساس تعریف نرخ مشارکت مالی، این متغیر مالی نشان دهنده آن است که چه درصدی از جمعیت مشمول سن کار، از نظر مالی فعال هستند. یا اینکه چه تعداد از افرادی که می توانند کار نمایند واقعا کار نموده یا حداقل به دنبال شغل هستند. از سوی دیگر، نرخ بیکاری بیانگر آن است که چه درصدی از جمعیت نیروی کار هم اکنون بیکار هستند اما به صورت فعالانه به دنبال کارند.

علم اقتصاد می گوید بالا بودن نرخ مشارکت مالی به این معناست که از تعداد افرادی که توانایی کار دارند، تعداد افراد بیشتری توانسته اند شغل پیدا نمایند یا اینکه کماکان انگیزه ای برای پیدا کردن شغل دارند. اما وقتی نرخ مشارکت مالی کاهش می یابد به این مفهوم است که امید و انگیزه افراد برای پیدا کردن شغل کاهش یافته است. حال اگر همزمان با کاهش نرخ مشارکت مالی، نرخ بیکاری نیز کاهش پیدا کند، نمی توان این گونه تعبیر کرد که به واسطه بهبود شرایط مالی، نرخ بیکاری کاهش پیدا نموده است بلکه آنچه استباط می گردد این است که مردم با توجه به شرایط مالی، انگیزه و امیدی برای پیدا کردن شغل ندارند یا از یافتن شغل ناامید شده اند، چراکه نرخ مشارکت مالی تابعی از انتطارات افراد جامعه است.

منبع : فرهیختگان

بازگشت به صفحه رسانه ها

dorezamin.com: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه

banima.ir: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما