از ادعا تا واقعیت؛ سلاح های مدعیان حقوق بشر عامل کشتار غیرنظامیان خبرنگاران
به گزارش مجله سرگرمی، گرچه اغلب کشور های غربی ادعا می نمایند فروش سلاح به عربستان را متوقف نموده اند، اما گزارش ها نشان می دهد صادرات تسلیحات اروپایی به عربستان همچنان ادامه دارد.
به گزارش خبرنگاران و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر، شش سال از ورود ائتلاف متجاوز سعودی به جنگ یمن می گذرد و اکنون این جنگ خانمان برانداز عظیم ترین بحران انسانی جهان را ایجاد نموده؛ بیش از 23 میلیون نفر در این کشور در آستانه قحطی قرار دارند، صدها هزار کودک که بسیاری از آن ها زیر 5 سال هستند از سوء تغذیه رنج می برند؛ هزاران غیرنظامی جان خود را در اثر حملات هوایی نیروهای نظامی ائتلاف سعودی از دست داده اند، زیرساخت های حیاتی این کشور بر اثر بمباران های این ائتلاف از بین رفته و دسترسی مردم یمن به آب آشامیدنی و بهداشت مختل شده است.
کمبود دارو و غذا جان میلیون ها نفر از مردم یمن را تهدید می نماید با این حال ائتلاف سعودی همچنان به محاصره این کشور ادامه می دهد و با وجود اعتراضات گسترده منتقدان و فعالان حقوق بشری و ادعاهای بعضی از کشورهای غربی برای عدم صادرات تسلیحات نظامی به این کشور همچنان جریان تسلیحاتی از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی به عر بستان ادامه دارد.
گزارش پیش رو آخرین شرایط مبادلات تسلیحات کشورهای اروپایی با سعودی را تشریح کرده است.
عربستان مقصد اول و اصلی صادرات سلاح انگلیس است
انگلیس به عنوان یکی از تامین نمایندگان اصلی تسلیحات عربستان سعودی در جنگ یمن تا ژوئن امسال در حالی صادرات سلاح به یمن را ادامه داد که علاوه بر نقدها گسترده گروه های حقوق بشری، مستندات بسیاری مبنی بر استفاده از این تسلیحات در حملاتی که جنایت جنگی تلقی می شوند، منتشر شده است.
تحریم صادرات سلاح از انگلیس به سعودی به شکل موقت از ژوئن 2019 تا جولای 2020 تقریباً به مدت یکسال و بر اساس حکم دادگاه تحت عنوان تعلیق موقت صدور مجوزهای جدید برای فروش سلاح به عربستان به اجرا درآمد. این تعلیق نه به دلیلی مصوبه مجلس - که اساساً چنین مصوبه ای وجود ندارد- بلکه به دلیل اقامه دعوی حقوقی توسط گروه های ضد جنگ، علیه دولت و به موجب حکم دادگاه صورت گرفت. جولای 2020 وزارتخانه تجارت بین الملل انگلیس بعد از آنالیز 528 مورد شکایت راجع به نقض حقوق بین الملل بشردوستانه در یمن نهایتاً خاطرنشان کرد هیچ گونه نقض هدفمند و سیستماتیک حقوق بین الملل بشردوستانه در یمن بر اثر حملات هوایی مشاهده نشده است! به همین دلیل از جولای 2020 صدور مجوز فروش سلاح به عربستان از سوی دولت این کشور از سر گرفته شد.
عربستان مقصد اول و اصلی صادرات سلاح انگلیس است که عمده تسلیحات فروخته شده به این کشور شامل انواع جنگنده، بمب و همچنین خدمات فنی مربوط به آنهاست. دولت خاطرنشان کرده ارزش کل مجوزهای صادرات سلاح به عربستان طی 10 سال اخیر برابر با 9 میلیارد و 262 میلیون پوند بوده است. بعضی منابع نیز فروش واقعی سلاح به سعودی از سال 2015 به بعد را حدود 5/5 میلیارد پوند برآورد کرده اند.
آمریکا نخستین فروشنده سلاح به عربستان
آمریکا اصلی ترین تامین نماینده تسلیحات عربستان سعودی به شمار می رود؛ آمار و ارقام منتشر شده نشان می دهد که در فاصله سال های 2013 تا 2018 آمریکا با فاصله بسیار زیاد از کشورهای دیگر نخستین فروشنده سلاح به عربستان سعودی بوده و بیش از 69 درصد از تسلیحات ریاض را تا به امروز تامین کرده است.
گرچه دولت بایدن وعده داده فروش سلاح به عربستان و امارات متوقف خواهد شد اما بعید به نظر می رسد این اقدام در آینده نزدیک و انچنان که باید و شاید اجرا گردد.
صادرات قابل توجه تسلیحات نظامی آلمان به عربستان
آلمان یکی از کشورهایی است که صادرات تسلیحات نظامی قابل توجهی به عربستان داشته است. نشریه معتبر زوددویچه تساینوگ اخیراً با انتشار مقاله ای خاطرنشان کرد علی رغم منع قانونی، دولت آلمان در سال های 2019 و 2020 میلادی با صدور مجوز صادرات جمعی به وسیله شرکت ها و کشورهای ثالث اقلام تسلیحاتی خود را به عربستان صادر کرده است. در همین رابطه دولت آلمان سال گذشته در دو نوبت به شرکت های فرانسوی اجازه داد تسلیحات آلمانی را به دولت ریاض بفروشند.
در پی مشارکت نیروهای سعودی در جنگ یمن احزاب مخالف آلمانی در سال 2018 تصمیم گرفتند از صادرات تسلیحات آلمانی به کشورهایی که مستقیماً در جنگ یمن هستند، جلوگیری نمایند. مضافاً در پی قتل جمال قاشقچی منتقد رژیم سعودی، آلمان ارسال و فروش تجهیزات و ادوات نظامی به ریاض را کاملاً ممنوع کرد. این قانون تا به امروز سه بار تمدید شده و بار آخر ممنوعیت دست کم تا پاین امسال میلادی تمدید شد. احزاب مخالف به شدت از دور زدن قانون توسط دولت آلمان ناراضی بوده و شکایت خود را صراحتاً خاطرنشان کردند.
عربستان دومین مشتری تسلیحاتی فرانسه علی رغم فشار نهادهای حقوق بشری
فرانسه یکی دیگر از کشورهایی است که تسلیحات عربستان را تامین می نماید و به ویژه خودروهای نظامی به ریاض می فروشد. بر اساس گزارشی که به مجلس فرانسه ارائه شده، عربستان سعودی با خرید بیش از یک میلیارد دلار سلاح، دومین مشتری تسلیحاتی فرانسه شده است.
امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، به فروش سلاح به عربستان سعودی اذعان کرده، اما مدعی تضمین این مطلب است که سلاح های فروخته شده به عربستان علیه غیرنظامیان استفاده نخواهند شد!
فرانسه همیشه صادرات تجهیزات نظامی به عربستان سعودی را علی رغم فشار بعضی نمایندگان مجلس و سازمان های غیردولتی حقوق بشری به ویژه عفو بین الملل در رابطه با صادرات تسلیحات به عربستان ادامه داده است. در بین کشورهای اروپایی، فرانسه هیچ سازو کار تعیین مجلسی برای کنترل رویه فروش تسلیحات تعبیه نشده است. سپتامبر 2020،17 سازمان حقوق بشری فرانسه خواهان توقف فروش تسلیحات به کشورهای عربستان سعودی و امارات شدند.
دیده بان حقوق بشر نیز با صدور بیانیه ای اصرار فرانسه به فروش سلاح به سعودی را نقض فاحش حقوق انسانی و ارتکاب جنایات جنگی برخلاف تعهدات بین المللی فرانسه دانست.
بر اساس آخرین گزارش سالانه وزارت دفاع فرانسه در خصوص صادرات تسلیحات این کشور که در تاریخ 2 ژوئن 2020 منتشر شد، میزان صادرات تسلیحات این کشور به عربستان در سال 2019، بالغ بر یک میلیارد و 379 میلیون یورو بوده است. عربستان از لحاظ ثبت سفارش خرید تسلیحات در سال 2019، سومین مشتری فرانسه بوده است. براساس آمار منتشره فرانسه از سال 2010 تا به امروز، بالغ بر 10 میلیارد و 732 میلیون یورو سفارش خرید تسلیحات از فرانسه داشته است.
اسپانیا پنجمین کشور تامین نماینده تسلیحات نظامی عربستان
اسپانیا پنجمین کشور تامین نماینده تجهیزات نظامی مورد احتیاج عربستان سعودی است. سلاح های سبک، مهمات، سیستم های راهنمایی نماینده شلیک، هواپیمای ترابری، لوازم یدکی برای جت های سوخت گیری در پرواز، ترابری و جنگی و همچنین هواپیماهای بدون سرنشین در کنار تجهیزات الکترونیکی بعضی از کالاهای نظامی صادراتی اسپانیا به سعودی هستند.
کمیسیون دفاعی کنگره نمایندگان اسپانیا 22 دسامبر (2 دی ماه 99) از دولت این کشور درخواست کرد تا در فروش تسلیحات به عربستان سعودی و به دیگر کشورهای درگیر در جنگ یمن، هوشیاری و مراقبت خود را افزایش دهد. به موجب این طرح مجلسی از دولت اسپانیا خواسته شده تا به فروش اقلام جنگی به رژیم ریاض خاتمه دهد. پس از حمله ائتلاف سعودی به اتوبوس حامل دانش آموزان یمنی در سال 2018، و فشار زیاد از طرف نهادهای حقوق بشری، دولت اسپانیا از فروش 400 بمب راهنمایی شونده لیزری به سعودی عقب نشینی کرد.
اما در سال 2018 و در جریان سفر محمد بن سلمان ولیعهد سعودی به اسپانیا، قراردادی با شرکت ناوانتیا برای ساخت 5 ففرایند ناوچه نظامی و همچنین ساخت پایگاه دریایی در عربستان و آموزش نظامیان سعودی منعقد شد که تا به امروز دو ففرایند از این ناوچه ها به آب انداخته شده است. همچنین سپتامبر 2019، این شرکت قرارداد جدیدی به ارزش 900 میلیون یورو به امضا رساند. در شش ماهه نخست سال 2020 نیز اسپانیا مجوز صادرات اسلحه به عربستان سعودی به میزان 98 میلیون و 700 هزار یورو را صادر کرده است.
عدم تبعیت دولت بلژیک از لغو صادرات تسلیحات نظامی به عربستان
بلژیک از جمله کشورهایی است که سعودی تبادلات نظامی گسترده با این کشور دارد. عربستان یکی از مشتریان اصلی تسلیحات شرکت های Mecear ، FN Herstal والونی بلژیک است.
مجلس فدرال بلژیک در تاریخ 8 ژوئن 2017 به دلیل نقض فاحش حقوق بشر در عربستان سعودی، قطعنامه ای علیه این کشور صادر و خواهان توقف هر گونه صادرات تسلیحات و تکنولوژی نظامی به عربستان شد. با این حال دولت والونی از اجرای قطعنامه خودداری کرد و دیوان عدالت اداری بلژیک در تاریخ 11 مارس 2020 به لغو مجوز صدور 27 محموله تسلیحاتی از والونی به مقصد عربستان سعودی رای داد اما دولت های مناطق والونی که شرکت های تسلیحاتی بلژیک در آن واقع شده اند از این درخواست تبعیت نکردند.
این در حالی است که آمار رسمی دقیقی از حجم تجارت تسلیحاتی این کشور وجود ندارد. اما بعضی رسانه های بلژیک نوشته اند ارزش صادرات تسلیحات بلژیکی به عربستان از 7 میلیون یورو در سال 2016 به 42 میلیون یورو در سال 2019 افزایش یافته است. بعضی از کارشناسان نیز خاطرنشان کردند بلژیک به وسیله یک شرکت کانادایی در سال 2014 با عربستان قراردادی 4 و نیم میلیارد یورویی منعقد کرده که 928 خودرو زرهی ساخت کانادا را به ریاض تحویل و نیروهای سعودی را نیز آموزش دهد.
ادامه صادرات تسلیحات دانمارک به عربستان
دانمارک در حالی که از سال ها قبل دارای تجارت تسلیحات با کشورهای جنوبی خلیج فارس به خصوص عربستان و امارات بود اما در سال 2018 این مراودات از سوی طرف دانمارکی به حالت تعلیق در آمد.
به دنبال وقایعی همچون قتل قاشقچی و وخامت اوضاع انسانی در یمن- ناشی از حملات نظامی به این کشور- در پی نقدها شدید بعضی نمایندگان مجلس و همچنین رسانه ها از عملکرد ضد حقوق بشری عربستان و در پی نظر تحریمی کمیته سیاست خارجی مجلس این کشور، وزارت خارجه دانمارک در تاریخ 23 نوامبر 2018 به طور رسمی مجوز صادرات به سعودی را به حالت تعلیق درآورد.
این در حالی است که قبل از تعلیق صادرات تسلیحاتی به عربستان، علاوه بر فروش تسلیحات، همکاری دانمارک با ریاض در قالب مشارکت شرکت های دانمارکی در تجهیز هواپیماهای ائتلاف عربستان در جنگ یمن و همچنین همکاری در زمینه تجهیز سیستم راداری امارات بود. براساس این اخبار شرکت ترما واقع در شهر لیستراپ در شمال دانمارک تجهیزات خاص نظامی هواپیماهای اف -16 را به امارات جهت تجهیز هواپیماهای عمل نماینده این کشور در جنگ یمن فروخته است.
براساس گزارش ها یک شرکت دانمارکی-بریتانیایی مجوز صادرات فناوری نظارت سایبری به ارزش 10 میلیون دلار به عربستان را از مقامات دانمارکی دریافت کرده بود. علی رغم تحریم تسلیحاتی عربستان و متحدانش از سوی دولت دانمارک، در اردیبهشت ماه امسال وزارت تجارت دانمارک تحقیقات خود را از عملکرد شرکت ترما درباره گزارشاتی مبنی بر ادامه همکاری این شرکت با امارات در فروش تجهیزات راداری و تجهیزات ضد موشکی را آغاز نمود که درپی شواهد متقن در مهرماه از این شرکت شکایت شد که در حال طی کردن مراحل قانونی است.
هلند در سال 2019، 66 میلیون و 30 هزار یورو تسلیحات نظامی به عربستان صادر کرده
هلند در ژوئیه 2016، مجوز انتقال عمومی تسلیحات به کشورهای درگیر در منازعه یمن دچار تغییراتی شد. در نوامبر 2018، سیاست منع صادرات تسلیحات هلند به همه بخش های نیروهای مسلح کشورهای شرکت نماینده در ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی در جنگ با یمن گسترش یافت. در سیاست صادرات تسلیحاتی صادرات به عربستان سعودی و امارت متحده عربی مبتنی بر این است که هیچ کالای نظامی نباید در منازعه یمن مورد استفاده قرار گیرد.
در سال 2019، ارزش صادرات کالاهای نظامی از هلند به عربستان معادل 66 میلیون و 30 هزار یورو و ارزش مجوزهای صادره برای صادرات قطعی کالاهای نظامی از هلند به عربستان، یک میلیون و 150 هزار یورو بوده است.
توقف صادرات تسلیحاتی فنلاند به عربستان سعودی از سال 2019
دولت فنلاند در نوامبر 2018 به دلیل نقض عربستان در بحران انسانی یمن و نیز دخالت این کشور در قتل قاشقچی برای صادرات تجهیزات این کشور به عربستان مجوز صادر نکرده است و عملاً از سال 2019 صادرات تجهیزات نظامی به عربستان سعودی را متوقف کرده است.
فنلاند تا سال 2018، 19 هزار و 134 یورو تجهیزات نظامی به عربستان صادر کرده که برابر با یکصدم درصد کل فروش های نظامی فنلاند بوده است. ارزش واردات تجهیزات نظامی عربستان از فنلاند در سال 2017 برابر با 5306471 یورو بوده است که 2 ممیز 89 صدم درصد از کل صادرات نظامی فنلاند را تشکیل می داد.
ارسال سامانه پاتریوت به عربستان سعودی از سوی یونان
یونان در ژانویه 2020، توافق نامه ای را با عربستان سعودی در خصوص ارسال سامانه دفاع موشکی پاتریوت به امضا رساند که رسانه های یونانی این توافق را پاسخ غیر رسمی یونان به فشارهای مستمر امریکا جهت اعزام نیرو به خلیج فارس توصیف نمودند.
با سفر نخست وزیر یونان به ریاض، سخنگوی دولت این کشور طی سخنانی در جمع خبرنگاران، ارسال سامانه پاتریوت و نیز اعزام 130 نفر پرسنل به عربستان سعودی را به طور علنی و رسمی تایید کرد. سخنگوی دولت یونان همچنین اذعان کرد به علت بحران مالی و روابط مثبت و حسنه با کشورهای عربی این اقدام انجام شده است. یونان تا به امروز دو بار درخواست امریکا جهت ارسال ناوچه به خلیج فارس را رد کرده بود، با ارسال پاتریوت به عربستان در کوشش برای کاهش فشار و نگرانی های همپیمانان خود برآمد.
تدوام فروش تسلیحات نظامی چک به عربستان
جمهوری چک هیچ گاه عربستان را در حوزه صادرات کالاهای نظامی تحریم نکرده است. حتی متعاقب قتل قاشقچی و اقدام بسیاری از کشورهای اروپایی مانند آلمان و فرانسه در تحریم نظامی عربستان، جمهوری چک واکنش متفاوتی از خود نشان داده و رئیس جمهور این شکور در مصاحبه ای با روزنامه DNES خاطرنشان کرد که هر زمان تمام جهان تصمیم به تحریم عربستان در فروش اسلحه بگیرند آن موقع جمهوری چک نیز به این تصمیم خواهد پیوست. وی اضافه نمود شرکت های چکی در بازار اسلحه عربستان در حال پیشرفت هستند و جای خالی آنها به نفع رقبای تجاری این شرکت ها تمام خواهد شد.
شرکت های چک در سال های 2010 تا 2017 سالانه به طور متوسط 17 میلیون دلار تجهیزات نظامی به عربستان صادر کرده اند. عربستان سعودی پنجمین مقصد صادراتی جمهوری چک در صنایع نظامی بوده است.
استمرار صادرات تسلیحات از ایتالیا به عربستان با وجود انتقاد شدید محافل حقوق بشری
ایتالیا در پاسخ به بحران انسانی یمن، در جولای 2019 مجوزهای فروش اقلام نظامی مانند بمب های هوایی و موشک را تا ژانویه 2021 ممنوع ساخته است. همچنین با حمایت نمایندگان احزاب حاکم ایتالیا ممنوعیت فروش سلاح به عربستان، امارات و هر کشوری که طرف بحران یمن قلمداد می گردد در مجلس اروپا در تاریخ 16 سپتامبر 2020 شواهدی از فروش سلاح از ایتالیا به عربستان، امارات و کویت به دست آمد که در جنگ یمن مورد استفاده قرار گرفته است.
این امر باعث انتقاد شدید محافل حقوق بشری ایتالیا و حتی اقدامات قضایی این محافل برای ممانعت از فروش سلاح به عربستان و ائتلاف حامی ان کشور شده است.
ادعای توقف صادرات در سایه تدوام صادرات هواپیماهای سوئیسی به عربستان
سوئیس مدعی است پس از آغاز جنگ یمن فروش تسلیحات به عربستان را متوقف کرده است. اطلاعات طبقه بندی شده ای در رابطه با تداوم فروش هواپیماهای آموزشی و کوچک شرکت سوئیسی پیلاتوس و به کارگیری آنها توسط نیروهای عربستان علیه یمنی ها توسط رسانه های سوئیسی منتشر شد.
اخبار منتشر شده پیرامون استفاده از تفنگ های جنگی ساخت سوئیس توسط نیروهای عربستان بر علیه یمن، که شرکت سازنده و دولت سوئیس فوراً اطلاعیه دادند که این تفنگ ها پیش از آغاز جنگ یمن به سعودی ها فروخته شده و از زمان آغاز جنگ، تسلیحات به عربستان صادر نشده است.
همچنین شرکت پیلاتوس می تواند هواپیماهای خود را در صورت تضمین عربستان به این کشور صادر کند.
عربستان رتبه اول مقصد صادرات تسلیحات بلغارستان
تحریم و تعلیق فروش تسلیحات و تجهیزات نظامی به عربستان هیچ منع قانونی در بلغارستان ندارد. این کشور در سال 2019، تسلیحاتی به ارزش 145 میلیون یورو به عربستان صادر کرده و بدین ترتیب عربستان رتبه اول مقصد صادرات تسلیحات بلغارستان به خارج را به خود اختصاص داده است.
حسب بعضی گزارش های عمده سلاح های خریداری شده از سوی عربستان سعودی، امارات و آمریکا از بلغارستان جهت منازعات مسلحانه در خاورمیانه به طور خاص سوریه، عراق و یمن مورد استفاده قرار می گیرد.
علی رغم ادعای بعضی از کشورها مانند سوئد و هلند مبنی بر توقف تسلیحات، آثار به جامانده از تسلیحات به کار گرفته در مناطق مختلف یمن علیه غیرنظامیان موید این مطلب است که گونه هایی از فناوری های نظامی صادر شده توسط این کشورها به کشورهای شرکت نماینده در ائتلاف تحت رهبری عربستان قابل تشخیص است.
دولت های اروپایی که همیشه بعد از آغاز جنگ یمن تحت فشار نهادهای حقوق بشری و احزاب مخالف برای توقف صادرات سلاح به عربستان قرار داشته اند خاطرنشان کردند امکان آنالیز میدانی عدم بکارگیری تسلیحات در یمن علیه اهداف غیرنظامی را ندارند و این موضوع را به دولت عربستان احاله می دهند. بعضی از کشورهای اروپایی از جمله جمهوری چک حتی متعاقب طولانی شدن فرایند جنگ عربستان در میان الان در خصوص لزوم برنامه ریزی برای افزایش صادرات نظامی به ریاض رایزنی کردند.
بر اساس نظرسنجی موسسه مطالعاتی یوگاو که در سال 2019 انجام گرفته 72 درصد از مردم فرانسه موافقت مدیریت کنترل مجلسی در خصوص فروش سلاح است هستند و 70 درصد نیز خواهان معلق شدن فروش دستگاه ها به عربستان و امارات به دلیل نقشی که این دو کشور در بحران یمن دارند شده اند.
عربستان سعودی با صرف 61.9 میلیارد دلار، پنجمین کشور جهان در صرف هزینه های نظامی است. این کشور پس از عمان، بیشترین سهم از فراوری ناخالص داخلی خود را صرف هزینه های نظامی کرده است. عربستان سعودی عظیمترین وارد نماینده سلاح در جهان است و بین سال های 2015 تا 2019 معادل 12 درصد از بازار واردات سلاح را در جهان در اختیار داشته است.
این رویکرد تسلیحاتی در حالی است که عربستان سعودی درآستانه ورود به هفتمین سال تجاوز به یمن همچنان غیرنظامیان و اهداف غیرنظامی را مورد هدف قرار می دهد و کشورهای مختلف اروپایی با فروش پیدا و پنهان تسلیحات به ائتلاف غیرنظامی به ائتلاف علیه یمن به سرکردگی عربستان سعودی و حمایت های اطلاعاتی در شکل گیری بدیهی ترین بحران انصارین شریک جرم هستند صادرات تسلیحات کشورهای اروپایی به عربستان سعودی در چارچوب منافع مالی و همچنین منافع راهبردی مشترک و دیدگاه های همسو و همگرا در خصوص بحران های منطقه ای این کشورها با عربستان سعودی قابل ارزیابی است.
در موضع گیری لفظی در قبال موضوع یمن، اما چشم ها بر روی این صادرات گسترده سلاح به عربستان سعودی بسته می گردد و این کشورها در اقدامی ریاکارانه از خاتمه دادن به جنگ یمن سخن می گویند و دیگر گروه ها و کشورها را متهم به شعله ور کردن جنگ یمن می نمایند.
منبع: خبرگزاری دانشجوmahsanblog.ir: وبلاگ مهسان، این وبلاگ برای سیستم مدیریت محتوای مهسان میباشد